top of page

Switches

date. 2022

city. Gent 

In de steden waarin we leven kennen we allemaal onze routines. De route naar school, de route naar het werk, de route naar de fitness, de route naar oma, opa, ... Het zijn routes die we onder enige dwang bijna altijd op een zo snel mogelijke manier ondernemen. Door technologische ontwikkelingen worden deze routes almaar meer met één of ander voertuig afgelegd. De koning van deze voertuigen is vandaag nog steeds de auto. In zijn tekst La routes des hommes beschrijft de Belgische kunstenaar Jacques Moeschal (1913 - 2004) dat de straat vandaag niet langer in dienst staat van de mens, maar van de auto. Alles staat in dienst van diens verlangens. Moeschal stelt dat dat gevolgen heeft voor het welzijn van de mens. De mens is een wezen, zegt hij, dat altijd al een drang heeft gevoeld om op pad te gaan. In het ondernemen van dat pad was er ruimte voor creativiteit en plezier. Door de komst van de auto is die ruimte voor plezier en creativiteit verdwenen. Het doet me denken aan het werk New Babylon van de Nederlandse kunstenaar Constant Nieuwenhuys (1920 - 2005). In een tekst waarin hij deze utopische stad volledig beschrijft, stelt ook hij vast dat de ruimte waarin de mens kan spelen en creatief zijn, verdwijnt. Beide kunstenaars willen de stadsomgeving op een nieuwe manier vormgeven door urbanisatie in relatie te brengen met kunst. 

​

Voor het project Switches ben ik gaan terugkijken naar verschillende routes die ik ondernam in mijn geboortestad Antwerpen. Eén routine stak met hoofd en schouders boven de andere uit. De route van mijn ouderlijke huis naar mijn oude middelbare school. Deze route heb ik tussen 2012 en 2018 bijna iedere dag moeten afleggen en dat, zoals vele routines, op een zo snel mogelijke manier. Door die haast en snelheid verdwenen de muren, ramen, deuren, straten, pleinen, parken, mensen en dieren die ik voorbij fietste, in een donkere waas. In het project Switches kijk ik terug naar deze route en probeer ik de omgeving die de route doorkruist opnieuw vorm te geven door te wandelen en de verhalen achter deze deuren, muren en ramen te ontdekken. 

​

Het werk startte net zoals in One of Several Walks met het wandelen, het wandelen door een stad. Door te wandelen vertraagde ik niet alleen mijn eigen lichaam, maar ook de omgeving rondom mij. Er was meer tijd om te kijken en te ontdekken hoe een straat eruitzag, hoe ze heette, wat haar geluiden waren, hoe ze rook, hoe ze voelde en wie haar bewoners waren. Deze ontdekkingen hebben Switches teweeggebracht in mijn eigen lichaam en geest. Wandelen zie ik dan ook als iets dat meer is dan louter het maken van een beweging. Voor mij is het een nieuwsgierige en open houding tegenover de omgeving en diens monumenten. In mijn ogen kan iedereen wandelen.

 

Door de route verschillende keren te wandelen, door geluiden op te nemen, door te kijken, door te fotograferen en door te spreken met mensen heb ik mijn eigen kader van waaruit ik naar mijn omgeving keek, kunnen verbreden. Ik heb een nieuwe connectie kunnen maken met een klein deel van de stad Antwerpen, die me ondanks er 21 jaar gewoond te hebben nog grotendeels vreemd is.

​

Door de snelheid van het leven in een stad geraakt de connectie tot die stadsomgeving verloren. Ook al leven we in een stad met velen dicht op elkaar, de manier waarop we wonen en ons in een stad moeten bewegen, bevordert de connectie met de stad en diens bewoners niet. Integendeel, deze factoren zorgen voor een vervreemding tegenover de stad en diens bewoners. Een vervreemding die het samenwonen alsmaar moeilijker maakt. Een vervreemding die zorgt voor polarisering, voor onbegrip en voor onwetendheid. Ik denk dat de muren, ramen en deuren waarachter we ons voor elkaar verstoppen meer open mogen worden gezet. Volgens mij kan kunst daarin een belangrijke rol spelen. Ze kan mensen bij elkaar brengen. Ze kan een licht doen schijnen op de omgeving zodat mensen die kunnen herontdekken. Kunst kan het spel en de creativiteit in de stad terug bevorderen.  

​

De verschillende verhalen, foto's, geluiden en straten die deel uitmaken van de route van mijn ouderlijke huis naar mijn oude middelbare school (Stedelijk Lyceum Groenhout), vormen de basis voor de performance Switches (19 juni, KASK). U kan deze verschillende facetten hieronder bekijken en beluisteren. 

​

​

​

​

bottom of page